تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار اخلاقی کارکنان

مقدمه: زمینه: نقش مهم رفتار اخلاقی در سازمان، توجه مدیران و صاحب‌نظران را به عوامل مؤثر بر آن معطوف ساخته است؛ زیرا تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار اخلاقی کارکنان می‌تواند زمینه‌ساز بهبود آن در سطوح مختلف سازمان گردد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، تحلیل عوامل مؤثر بر رفتار اخلاقی کارکنان شهرداری مشهد می‌باشد.
روش: روش پژوهش حاضر روشی آمیخته است (کمی و کیفی) که در بخش کمی در زمرۀ پژوهش های پس­رویدادی و علی است. جامعه آماری تحقیق، کلیه کارکنان سازمان مرکزی و مناطق شهرداری مشهد می­باشند. نمونه مورد بررسی در بخش کیفی، بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند 40 نفر و نمونه آماری در بخش کمی بر اساس روش تصادفی ساده 327 نفر می­باشند. جهت جمع­آوری­ اطلاعات از روش مصاحبه و پرسشنامه بهره گرفته ­شد. برای تحلیل مصاحبه­ها از روش تحلیل­ محتوای قراردادی استفاده­ شد. جهت سنجش و برازش مدل­ها، روش تحلیل­ عاملی ­تأییدی در آموس بکار گرفته ­شد.
یافته‌ها: یافته‌ها بیانگر آن بود که عوامل مؤثر بر رفتار اخلاقی کارکنان را می‌توان در 12 مؤلفه و 22 متغیر دسته‌بندی نمود. با استفاده از شاخص‌های KMO و بارتلت کفایت داده‌ها تأیید شد. جهت بررسی مدل تحقیق، بار عاملی گویه ها محاسبه شد و با توجه به آنکه بار عاملی تمامی گویه ها بالاتر از 3/0 برآورد گردید، مدل تحقیق مورد تأیید قرار گرفت.

نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاکی از آن است که عوامل مؤثر بر رفتار اخلاقی کارکنان شامل گزینش کارکنان بااخلاق، جبران خدمات اخلاق­مدار، توانمندسازی و جامعه‌پذیری، کارراهه شغلی، تیم­سازی مبتنی بر اخلاق، محیط­کاری اخلاق­مدار، عدالت سازمانی، انگیزش، تعهد سازمانی، سبک رهبری مبتنی بر اخلاق، ساختار اخلاق‌گرا و نظارت مبتنی بر اخلاق است.