تبیین مولفه های رفتار اخلاقی کارکنان و مدیران شهری

زمینه: شناسایی مؤلفه‌های رفتار اخلاقی در سازمان‌های خدماتی می‌تواند زمینه‌ساز بهبود فضای اخلاقی حاکم بر سازمان و تسهیل‌گر بروز رفتارهای مثبت‌کاری در سطوح مختلف سازمانی گردد. در همین راستا پژوهش حاضر درصدد بوده است تا با بررسی مفهوم اخلاق و رفتار اخلاقی به کشف و تبیین مؤلفه‌های رفتار­اخلاقی کارکنان و مدیران شهرداری مشهد بپردازد.
روش: در این پژوهش، از روش ترکیبی آمیخته- اکتشافی بهره گرفته­شده­است. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان و مدیران سازمان مرکزی و ستاد شهرداری مشهد می‌باشد. نمونه آماری تحقیق حاضر در بخش کیفی 26 نفر از کارشناسان و 14 نفر از مدیران شهرداری مشهد بوده و در در بخش کمی، 243 نفر از کارشناسان و 84 نفر از مدیران باسابقه بوده‌ند. جهت جمع‌آوری­اطلاعات از روش مصاحبه و پرسشنامه بهره‌گرفته شد. برای تحلیل مصاحبه­ها از روش تحلیل­محتوای قراردادی استفاده­ شده و مدل اولیه رفتار اخلاقی مبتنی‌بر ابعاد و مؤلفه‌های رفتار اخلاقی کارکنان و مدیران شهرداری مشهد استخراج گردید. جهت سنجش و برازش مدل‌ها از روش تحلیل عاملی تأییدی و نرم‌افزار آموس بهره‌گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن بود که رفتار اخلاقی کارکنان را می‌توان در قالب سه حوزه دسته‌بندی کرد که خود در برگیرنده مؤلفه‌ها و زیر مؤلفه‌های متعدد است. رفتار اخلاقی مدیران شهرداری مشهد نیز در دو حوزه قابل دسته‌بندی است که در مجموع دربرگیرنده 7مؤلفه و 30 زیرمؤلفه بوده است. در نهایت با استفاده از شاخص‌های KMO و بارتلت کفایت داده‌ها تأیید شد.جهت بررسی مدل تحقیق بار عاملی گویه‌ها محاسبه شد و با توجه به آنکه بار عاملی تمامی گویه‌ها بالاتر از 3/0 برآورد گردید، مدل تحقیق مورد تأیید گرفت.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر آن بود که رویکرد اخلاق وظیفه محور جهت بررسی اخلاق و رفتار اخلاقی در سازمان‌هایی چون شهرداری از چارچوب تئوریکی مناسبی برخوردار بوده و به‌درستی می‌تواند تبیین‌گر رفتار اخلاقی کارکنان شهرداری باشد
واژه‌های کلیدی: رفتار اخلاقی، رفتار اخلاقی مدیران، رفتار اخلاقی کارکنان، اخلاق وظیفه محور